مرد میدان- بذل جان

مَن کانَ فینا باذِلاً مُهجَتَهُ ومُوَطِّنًا عَلى لقاءِ اللّه ِ نَفسَهُ فَلیَرحَل، فَإِنّی راحِلٌ مُصبِحًا إن شاءَ اللّه. (الملهوف ص 126)

هر که در راه ما خون مى دهد و براى دیدار خدا آماده است، پس کوچ کند که من به خواست خدا، صبح، کوچنده ام.

تشبیه مرگ در کلام سیدالشهداء (علیه السلام)

خُطَّ المَوتُ عَلى وُلدِ آدَمَ مَخَطَّ القِلادَةِ عَلى جیدِ الفَتاةِ .(الملهوف ص 126)

مرگ بر فرزندان آدم، چونان گردنبند بر گردن دخترکان، نقش بسته است.

جایگاه دنیا و آخرت

أَمَّا بَعْد فَکَأَنَّ الدُّنْیَا لَمْ تَکُنْ وَ کَأنَّ الْآخِرَةَ لَمْ تَزَلْ‏  (کامل الزیارات؛ 75)

گویا این که دنیا اصلاً وجود نداشته (اینگونه دنیا بی‌ارزش و نابود شدنی است) و آخرت همیشگی و دائم بوده و هست.

انتخاب میان شمشیر و تن دادن به خوارى

مِن کَلامِهِ یَومَ عاشوراءَ ـ : ألا وَإنَّ الدَّعیَّ ابنَ الدَّعیِّ قَد رَکَّزَ بَینَ اثنَتینِ بَینَ السُلَّهِ وَالذِلَّةِ

وَهَیهاتَ مِنّا الذِلَّةُ

یَأبى اللّه ُ ذلک لَنا وَرَسولُهُ وَالمُؤمِنونَ وَحُجورٌ طابَت وَطَهُرَت وَأنوفُ حَمیَّةٍ وَنُفوسُ أبیَّةٍ مِن أن تُؤثِرَ طاعَةَ اللِئامِ عَلى مَصارِعِ الکِرامِ . (لهوف ص 97)

فرمود : هان ! این حرامزاده پسر حرامزاده مرا میان دو چیز مخیّر کرده است : میان شمشیر و تن دادن به خوارى . و هیهات که ما تن به ذلّت و خوارى دهیم . خدا و رسول او و مؤمنان و دامنهاى پاک و مطهّر[ى که ما در آن پرورش یافته ایم] و دلهاى غیرتمند و جانهاى بزرگمنش ، این را بر ما نمى پذیرند که فرمانبرى از فرومایگان را بر مرگ شرافتمندانه ترجیح دهیم .

اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید

یا شیعَةَ آلِ أَبی سُفْیانَ! إِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ دینٌ، وَکُنْتُمْ لا تَخافُونَ الْمَعادَ، فَکُونُوا أَحْراراً فِی دُنْیاکُمْ هذِهِ،  (مقتل الحسین للخوارزمی، ج 2، ص 33)

ای شیعیان آل ابی سفیان اگر دین ندارید و از روز معاد نمی ترسید پس در دنیا آزاده باشید.

چون تمام اصحاب به شهادت رسیدند امام حسین(علیه السلام) به آن قوم نگاهى کرده و پیوسته به راست و چپ مى نگریست و هیچ یک از اصحاب و یاران خود را ندید جز آنان که پیشانى به خاک ساییده و صدایى از آنها به گوش نمى رسید، پس ندا داد:
«یا مُسْلِمَ بْنَ عَقیل، وَ یا هانِىَ بْنَ عُرْوَةَ، وَ یا حَبیبَ بْنَ مَظاهِرَ، وَ یا زُهَیْرَ بْنَ الْقَیْنِ، وَ یا یَزیدَ بْنَ مَظاهِرَ، وَ یا یَحْیَى بْنَ کَثیر، وَ یا هِلالَ بْنَ نافِع، وَ یا إِبْراهِیمَ بْنَ الحَصیْنِ، وَ یا عُمَیْرَ بْنَ الْمُطاعِ، وَ یا أَسَدُ الْکَلْبِىُّ، وَ یا عَبْدَاللّهِ بْنَ عَقیل، وَ یا مُسْلِمَ بْنَ عَوْسَجَةَ، وَ یا داوُدَ بْنَ الطِّرِمّاحِ، وَ یا حُرُّ الرِّیاحِىُّ، وَ یا عَلِىَّ بْنَ الْحُسَیْنِ، وَ یا أَبْطالَ الصَّفا، وَ یا فُرْسانَ الْهَیْجاءِ، مالی أُنادیکُمْ فَلا تُجیبُونی، وَ أَدْعُوکُمْ فَلا تَسْمَعُونی؟! أَنْتُمْ نِیامٌ أَرْجُوکُمْ تَنْتَبِهُونَ؟ أَمْ حالَتْ مَوَدَّتُکُمْ عَنْ إِمامِکُمْ فَلا تَنْصُرُونَهُ؟ فَهذِهِ نِساءُ الرَّسُولِ(صلى الله علیه وآله) لِفَقْدِکُمْ قَدْ عَلاهُنَّ النُّحُولُ، فَقُومُوا مِنْ نَوْمَتِکُمْ، أَیُّهَا الْکِرامُ، وَ ادْفَعُوا عَنْ حَرَمِ الرَّسُولِ الطُّغاةَ اللِّئامَ، وَ لکِنْ صَرَعَکُمْ وَاللّهِ رَیْبُ الْمَنُونِ وَ غَدَرَ بِکُمُ الدَّهْرُ الخَؤُونُ، وَ إِلاّ لَما کُنْتُمْ عَنْ دَعْوَتی تَقْصُرُونَ، وَلا عَنْ نُصْرَتی تَحْتَجِبُونَ، فَها نَحْنُ عَلَیْکُمْ مُفْتَجِعُونَ، وَ بِکُمْ لاحِقُونَ، فَإِنّا لِلّهِ وَإِنّا إِلَیْهِ راجِعُونَ».

(اى مسلم بن عقیل! اى هانى بن عروة! اى حبیب بن مظاهر! اى زهیر بن قین! اى یزید بن مظاهر! اى یحیى بن کثیر! اى هلال بن نافع! اى ابراهیم بن حُصَین! اى عمیر بن مطاع! اى اسد کلبى! اى عبدالله بن عقیل! اى مسلم بن عوسجه! اى داود بن طرمّاح! اى حرّ ریاحى! اى على بن الحسین! اى دلاورمردان خالص! و اى سواران میدان نبرد! چه شده است شما را صدا مى زنم ولى پاسخم را نمى دهید؟ و شما را مى خوانم ولى دیگر سخنم را نمى شنوید؟ آیا به خواب رفته اید که به بیدارى تان امیدوار باشم؟ یا از محبّت امامتان دست کشیده اید که او را یارى نمى کنید؟ این بانوان از خاندان پیامبرند که از فقدانتان ناتوان گشته اند. از خوابتان برخیزید، اى بزرگواران! و از حرم رسول خدا در برابر طغیانگران پست، دفاع کنید.
ولى به خدا سوگند! مرگ، شما را به خاک افکنده، و روزگار خیانت پیشه با شما وفا نکرده، و گرنه هرگز از اجابت دعوتم کوتاهى نمى کردید، و از یاریم دست نمى کشیدید، آگاه باشید، ما در فراق شما سوگواریم و به شما ملحق مى شویم، «إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَیْهِ راجِعُونَ») (معالی السبطینج 2 ص 17)

مقام رضا

الهی رِضاً بِرِِضِاکَ، صََبراً عَلی قَضائِک یا رََبََََّ لا الهَ سِواکَ.

خدایا! راضی به رضای تو هستم و در برابر قضای تو صبر می کنم. ای پروردگار من معبودی جز تو ندارم

إلهِى رِضًى بِقَضائِکَ تَسلِیمًا لأمْرِکَ لا مَعبودَ سِواکَ یا غِیاثَ المُستَغیثینَ.

الهی راضیم به آنچه برای من می خواهی و تسلیم امر توأم و ای فریاد رس دادخواهان. (مقتل الحسین مقرم، ص 753)