بسم الله الرحمن الرحیم
اگر به حکمت مندرج در عید قربان توجه شود، خیلى از راهها براى ما باز میشود. در عید قربان یک قدردانى بزرگ الهى نهفته است از پیامبر برگزیدهى حضرت حق، حضرت ابراهیم (علیه السلام) که آن روز ایثار کرد. بالاتر از ایثار جان، در مواردى ایثار عزیزان است. او در راه پروردگار، به دست خود عزیزى را قربان میکرد؛ آن هم فرزند جوانى که خداى متعال بعد از عمرى انتظار، در دوران پیرى به او داده بود؛ که فرمود: «الحمد للَّه الّذى وهب لى على الکبر اسماعیل و اسحاق» (۱). خداى متعال این دو پسر را در دوران پیرى، لابد بعد از یک عمر انتظار و اشتیاق، به این پدر داده بود؛ امید فرزند هم دیگر بعد از آن نداشت. سید شهیدان همهى عالم، حضرت اباعبداللَّهالحسین (علیه السلام)- که خود مظهر ایثار و مظهر شهادت است - در دعاى شریف عرفه از این حادثه یاد میکند؛ «و ممسک یدى ابراهیم عن ذبح ابنه بعد کبر سنّه و فناء عمره»؛ این در دعاى مبارک امام حسین (علیه السلام) در عرفه است که دیروز مؤمنین موفق شدند، این دعا را خواندند.
این ایثار و این گذشت، یک نماد است براى مؤمنانى که میخواهند راه حقیقت را، راه تعالى را، راه عروج به مدارج عالیه را طى کنند. بدون گذشت، امکان ندارد. همهى امتحان هائى که ما میشویم، در واقع نقطهى اصلىاش همین است؛ پاى یک ایثار و یک گذشت به میان مىآید. گاهى گذشت از جان است، از مال است؛ گاهى گذشت از یک حرفى است که کسى زده است، میخواهد با اصرار و لجاجت پاى آن حرف بایستد؛ گاهى گذشت از عزیزان است؛ فرزندان، کسان. امتحان یعنى عبور از وادى محنت. یک محنتى را، یک شدتى را جلوى پاى یک انسانى یا یک ملتى میگذارند؛ عبور از این محنت، امتحان است. اگر توانست عبور کند، به آن منزل مقصود میرسد؛ اگر نتوانست - نتوانست استعداد مندرج در وجود خود را بروز دهد، نتوانست بر هواى نفس غالب بیاید و عبور کند – میماند؛ امتحان این است. امتحان الهى براى این نیست که خدا ما را بشناسد، ببیند ما در چه وزنى، در چه حدى هستیم؛ خود امتحان در حقیقت یک گام است به سوى مقصد. من و شما که امتحان میشویم، معنایش این است که اگر توانستیم از این شدت و از این محنت عبور کنیم، یک وضع جدیدى، حیات جدیدى، مرحلهى جدیدى را به دست مىآوریم. در این خصوص، یک ملت و یک شخص تفاوتى نمیکند.
پی نوشت ها:
1) سوره ابراهیم؛ آیه ۳۹
منبع: khamenei.ir (بیانات در دیدار مردم اصفهان در روز عید قربان،
دفتر مطالعات، پژوهشها و ارتباطات حوزوی
مرکز رسیدگی به امور مساجد