امام عسکری، یازدهمین پیشوای شیعیان، در سال 232 ه. ق چشم به جهان گشود. پدرش امام دهم، حضرت هادی علیه السلام و مادرش بانوی پارسا و شایسته، «حدیثه» است که برخی از او بنام «سوسن» یاد کرده اند. این بانوی گرامی، از زنان نیکوکار و دارای بینش اسلامی بود و در فضیلت او همین بس که پس از شهادت امام حسن عسکری علیه السلام پناهگاه و نقطه اتکای شیعیان در آن مقطع زمانی بسیار بحرانی و پر اضطراب بود.
از آنجا که پیشوای یازدهم به دستور خلیفه عباسی در «سامراء»، در محله «عسکر» سکونت (اجباری) داشت، به همین جهت «عسکری» نامیده می شود. از مشهورترین القاب دیگر حضرت، «نقی» و «زکی» و کینه اش «ابو محمد» است. او 22 ساله بود که پدر ارجمندش به شهادت رسید. مدت امامتش 6 سال و عمر شریفش 28 سال بود، در سال 260 ه به شهادت رسید و در خانه خود در سامراء در کنار مرقد پدرش به خاک سپرده شد.
شناخت مختصری از زندگانی امام عسگری (ع)
کُنیه و القاب امام حسن عسکری(ع)
کاوشی پیرامون فرزندان امام حسن عسکری علیه السلام و اعتبارسنجی یک امامزاده منسوب به ایشان
خلفایی که همزمان با دوران زندگی امام حسن عسکری(ع) قدرت را در دست داشتند، عبارتند از:
1.متوکل بیش از چهارده سال؛ (232- 247)
2.منتصر (فرزند متوکل)9 ماه؛ (247- 248)
3.مستعین (فرزند متوکل) سه سال و اندی؛ (248- 252)
4.معتز (فرزند متوکل) حدود چهار سال؛ (252- 255)
5.مهتدی 11 ماه؛ (255- 256)
6.معتمد (فرزند متوکل)23 سال؛ (256- 279)
در زمان این جنایتکاران مظلومیت شیعه فزونی یافت و بسیاری از شیعیان به طرز فجیعی به شهادت رسیدند. شدت ستم چنان بود که خودکامگان گاه پیکرهای پاک شهیدان را نیز آماج بی حرمتیهای خودقرار می دادند. در این زمان کانون تفکرات ناب شیعی حضرت امام حسن عسکری(ع) نیز پیوسته مورد آزار و اهانت قرار می گرفت. هر چند آن بزرگوار نیز چون پدرگرانقدرش به رعایت احتیاط و تقیه پای می فشرد، ولی شمار جاسوسان به اندازه ای بود که گاه مراعات همه جوانب احتیاط نیز سودمند واقع نمی شد. سبب اصلی این فشارها و سختگیریها علاقه شدید مردم به اهل بیت (علیهم السلام) و نیز روایتهای متواتر در باره قائم بودن فرزند امام عسکری(ع) بود.
اوضاع سیاسی - اجتماعی عصر امام عسکری علیه السلام
قیامها و حکومت های شیعی در سده سوم هجری
حضرت امام حسن عسکری، علیه السلام، در تحلیل علل و انگیزه های بر خورد شدید حاکمان ستم پیشه با ائمه اهل بیت، علیهم السلام، می فرماید: بنی امیه و بنی عباس به دو دلیل شمشیرهایشان را بر ضد ما افراشتند: نخست اینکه، آنها می دانستند هیچ حقی در خلافت ندارند، و به همین دلیل همواره در هراس بودند که مبادا ما در پی به دست آوردن خلافت و برگرداندن آن به جایگاه اصلی اش برآییم. و دوم اینکه، آنها بر اساس روایات متواتر این موضوع را می دانستند که پادشاهی گردنکشان و ستم پیشگان به دست قائم ما از بین خواهد رفت؛ و تردیدی هم نداشتند که آنها از جمله گردنکشان و ستم پیشگان هستند، از همین رو برای کشتن خاندان رسول خدا، صلی الله علیه وآله، و از بین بردن نسل او به تلاش وسیعی دست زدند، بدان امید که با این کارها بتوانند جلوی تولد قائم را بگیرند و یا او را به قتل برسانند. اما، خداوند از اینکه امر خود را بر یکی از آنها آشکار سازد پرهیز داشت و می خواست نور خودش را بر خلاف میل کافران به حد تمام برساند.
نرگس، گلی که بوی مهدی(عج) می دهد
فرزند امام حسن عسکری علیه السلام
شهادت امام حسن عسکری(ع) و امامت امام زمان، حضرت مهدی(عج)
امام حسن عسکری علیه السلام در هدایت مردم و دفاع از اسلام، لحظه ای قرار نداشت. سراسر عمر کوتاه خود را به جهاد و مبارزه در راه خدا اختصاص داد. اگرچه امام عسکری علیه السلام در اوج جوانی به شهادت رسید، لیکن تلاش و مبارزات فراوان آن حضرت در دو جبهه «فرهنگی» و «سیاسی»، ثمرات گوناگونی به همراه داشت. در بعد فرهنگی، باعث نجات اسلام از کجروی های فکری و بروز عقاید خرافی شد و در بُعد سیاسی نیز چهره شوم حکومت های عباسی را ـ که به نام امیرالمؤمنین و یا خلیفه مسلمین، ریاست می نمودند ـ آشکار ساخت.
سیری در سیره فردی و اجتماعی امام حسن عسکری علیه السلام
امام حسن عسکری علیه السلام و اندیشه های انحرافی
کاربردهای نهاد وکالت در زمان امام حسن عسکری علیه السلام
راهبردهای امنیتی امام حسن عسکری علیه السلام
فروغ هدایت در سیره امام عسکری(ع)
ماجرای مناظره امام حسن عسکری(ع) و اسحاق کندی در مورد قرآن
«معتمد» خلیفه عباسی همواره از محبوبیت و پایگاه اجتماعی امام ابو محمد عسکری(ع) نگران بود و هنگامی که دانست با وجود همه محدودیتهایی که نسبت به آن حضرت روا داشته بود، نه تنها از پایگاه مردمی و نفوذ معنوی آن حضرت کاسته نشده، بلکه بیش از پیش محبوب دلهای مردم گردیده، بر نگرانی و وحشتش افزوده شد و سرانجام در صدد قتل آن حضرت برآمد و به شکل مرموزانه و مخفیانه، حضرت را مسموم نمود، و شیعیان را از بهره مندی انوار هدایت آن امام همام محروم ساخت.
شهادت امام عسگری (ع) و توطئه های بی ثمر
هنگامی که امام حسن عسکری علیه السلام را به یک زندانبان خشن و قسی القلب به نام نحریر سپردند، آن مرد ستم پیشه طبق دستور سرکردگان خود بر آن حضرت سخت گرفت و از آزار و اذیتش ذره ای فرو گذاری نکرد. همسر نحریر وی را از این عمل باز داشته و با یادآوری مراتب عبادت، اطاعت و پرهیزگاری امام، شوهرش را از عاقبت شوم اذیت و شکنجه حضرت عسکری علیه السلام ترسانیده، پیوسته سعی می کرد که از فشارهای نحریر بر امام علیه السلام بکاهد؛ اما سخنان وی نه تنها در آن زندانبان زشت سیرت هیچ گونه تاثیری نداشت، بلکه وی تصمیم گرفت حضرت امام حسن علیه السلام را به قتل برساند. او بعد از اجازه از اربابان ستمگر خود، امام را در «برکة السباع» و در میان حیوانات درنده و وحشی رها ساخت و هیچ گونه تردیدی نداشت که آن حضرت به ست حیوانات وحشی کشته خواهد شد؛ اما بعد از لحظاتی به همراه همکارانش مشاهده کرد که امام عسکری علیه السلام در گوشه ای به نماز ایستاده و حیوانات وحشی گرداگرد حضرت با کمال خضوع و احترام سر به زیر انداخته اند. در اینجا بود که امام را فورا از آن محل بیرون آوردند و به منزلش بردند.
برگی از دفتر فضائل امام حسن عسکری علیه السلام
پارسایی و عبادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام
حضرت امام حسن عسکری علیه السلام و نماز شب
حضرت عسکری علیه السلام طلایه دار عبادت و عرفان
حضرت عسکری علیه السلام طلایه دار عبادت و عرفان (2)
امام حسن عسکری (ع) از منظر دیگران
ناگفته ها از امام عسگری علیه السلام
از نشانه های فروتنی: سلام کردن به همه، و نشستن در پایین مجلس است.
خنده بی دلیل و بی مورد از جهل و نادانی است.
خشم کلید هر شرّی است.
چه زشت است برای مؤمن؛ تمایل به چیزی که مایه خواری اوست.
از جمله گرفتاریهای سخت، همسایه ای است که چون خوبی یا کار نیکی ببیند آن را پنهان سازد و چون بدی بیند آن را افشا نماید.
عابدترین مردم کسی است که واجبات را انجام دهد.
زاهدترین مردم کسی است که از حرام دوری کند.
وصیت امام حسن عسکری علیه السلام به یارانش
چهل حدیث زندگی از امام حسن عسکری علیه السلام
طرح اندیشه مهدویت در کلمات امام عسکری (ع)
صحیفه عسکریّه (نگاهی به دعاهای امام)
حضرت مهدی (عج) در نگاه امام حسن عسکری (ع)
رهنمودهای تربیتی از امام عسکری(ع)
فرمایشات گوهربار حضرت امام حسن عسگری(ع)
جایگاه اندیشه و عمل در سخنان امام حسن عسکری علیه السلام
وصیت امام حسن عسکری علیه السلام به یارانش
نامه امام حسن عسکری علیه السّلام به علی بن بابویه (پدر شیخ صدوق )
توصیه خواندنی امام حسن عسکری علیه السلام به شیعیان
مکتب تربیتی امام عسکری(ع) در دوران خفقان عباسیان شکل گرفت و به یمن وجود امام، برکات ارزنده ای را برای جامعة اسلامی تا به امروز به جای گذارد و دانشمندان و کتابهای پرباری را امروز از آن گرامی به یادگار داریم. از جمله دانشمندان و فقهایی که از مکتب علمی و تربیتی ایشان بهره گرفتند و حتی آن حضرت، برخی از آنها را وکیل خویش معرفی فرمود، عبارت اند از:
احمد بن اسحاق اشعری قمی، حسن بن شکیب مروزی، احمد بن ادریس قمی معلم، حفص بن عمرو العمری، حسن بن موسی خشاب، سعد بن عبدالله قمی، سید عبدالعظیم حسنی، علی بن جعفر خزایی، عبدالله بن جعفر حمیری، عثمان بن سعید عمری، محمد بن حسن صفّار، علی بن بلال و فضل بن شاذان نیشابوری. شیخ طوسی نام یکصد و سه نفر از این دانشمندان را در باب اصحاب امام آورده است. با توجه به محدودیت شدید آن حضرت و مراقبت ویژه نظامیان حکومت، اهمیت این آمار روشن می شود و این، غیر از کسانی است که در شهرهای مختلف اسلامی با پیک و نامه و یا به صورت شفاهی از آن بزرگوار استفاده برده اند.
فضل ابن شاذان از خواص یاران امام عسکری(ع)
فرهنگ جامع سخنان امام حسن عسکری(ع)
پژوهشی پیرامون تفسیر امام عسکری(ع)
آشنایی با منابع معتبر شیعه تفسیر منسوب به امام حسن عسکری علیه السلام
سیری در سیره فردی و اجتماعی امام حسن عسکری(ع)
نگاهی به کتاب «حیاه الامام العسکری(ع)»و پاسخ مولف
سخنرانی
مصیبت امام حسن عسکری )ع) بزرگترین مصیبت
راهب مسیحی و امام حسن عسکری سلام الله علیه
نامه امام حسن عسکری برای معرفی وکیل خود
دعای عالم مسیحی برای باران و امام حسن عسکری علیه السلام
دیدگاه علمای اهل سنت در رابطه با امام حسن عسکری )ع (
پاسخ به شبهه فرزند نداشتن امام حسن عسکری علیه السلام
روایتی از امام حسن عسکری علیه السلام
شمه ای از فضایل امام حسن عسکری علیه السلام
توصیه ویژه امام حسن عسکری(ع) برای دوران غیبت
حیات دینی سیاسی اهل بیت - امام حسن عسکری
روایتی از امام حسن عسکری علیه السلام..!!
ده روایت از امام عسکری با نوای حاج میثم مطیعی
سفارش راهبردی امام حسن عسکری (ع) درباره اهل سنت
وصیت امام حسن عسگری علیه السلام
دانشنامه امام حسن عسکری علیه السلام
منبع: حوزه نت