گروه : یادداشت ها و سایر مقالات
شماره : 151
تاریخ : شنبه, 21 تیر 1399
ساعت : 12:58:20
فضایل وصفات اهل مسجد

  « فهرست مطالب »

مقدمه                                                              

اهل مسجد مهمان خدا هستند                              

اهل مسجدمانع نزول عذاب الهی می شوند          

اهل مسجدهم نشین ملائکه هستند                          

اهل مسجد آبادکنندگان آن هستند                        

اهل مسجد از بهشتیان هستند                              

اهل مسجد از پرچم داران اهل بهشت  هستند                          

اهل مسجد انیس خدا هستند                              

اهل مسجددرروزقیامت زیر سایه الهی هستند                         

اهل مسجد محبوبترین بندگان خدا هستند                  

اهل مسجدازبرگزیدگان جامعه هستند                   

اهل مسجد از آفات وبیماریها درامانند              

اهل مسجد آرامش روحی وآسایش خاصی دارند                   

مردگان به اهل مسجد غبطه می خورند                              

خداوند کارگشا وپشتیبان اهل مسجد است                           

گناهان اهل مسجد آمرزیده می شود                   

خداوند از اهل مسجد راضی وخشنود است                          

اهل مسجد باایمان هستند                               

اهل مسجد عادل هستند                                

اهل مسجد پاک ومطهر هستند                         

اهل مسجد اهل الله هستند                             

اهل مسجد از جوان مردان هستند                    

خاتمه                                                

منابع ومآخذ                                            

 

«مقدمه »

اهل درلغت، به معانی شایسته،سزاوار، خانواده وکسانی که دریک جااقامت داشته باشند آمده است[1]. مسجد نیز واژه ای عربی از ماده سجد به معنای محلی برای عبادت وسجود به کار رفته است وشرعاً مکانی است که برای نمازهای پنج گانه یومیه آماده شده است.[2] مسجد مکانی برای سجود است زیرا که سجده،فرد اعلی واکمل عبادت به شمار می رود ونهایت خضوع در برابر خالق هستی است ودرروایت است که نزدیک ترین حالت عبد به خداوند در حالت سجده می باشدو بهترین مکانها که مسجداست وخانه خداست برای بهترین عبادت که سجده می باشد قرار داده شده است.

اهمیت مسجدبرکسی پوشیده نیست ومانند کعبه، حرم است وجنگ درآن حرام واحترامش برهمگان واجب است، مسلمانان نیز این دستور را از روح دیانت اسلام فهمیده اند وبیشتر از هر چیز وهرجای دیگر به عمران،آبادانی وتوسعه مسجد اهتمام می ورزند وبه شکوه وعظمت آن می اندیشند که وجود مساجد مستحکم وباشکوه درسرزمین های اسلامی دلیل بر این مطلب است.[3] اهل مسجد دراصطلاح به کسانی گفته می شود که بیشتر اعمال عبادی خودشان را اعم از مستحب وواجب، درمسجد انجام دهند وبه عبارت دیگر کسانی که نمازهای پنج گانه یومیه وادعیه وارده را درمسجد به جا آورند،اهل مسجد هستند ودر عرف مردم وجامعه مسجدی نام دارند وآنان هستند که شایسته وسزاوار این مکان مقدس وخانه ی أمن الهی هستند.

در آ یات و روایات وارده ازمعصومین علیهم السلام این افراد (أهل مسجد ) فضائل وصفات خاصّی دارند که آنان را از دیگر مسلمانان متمایز می سازد و برجسته می کند که ما در این جزوه سعی کرده ایم به لطف خداویاری حضرت حجت بن الحسن روحی فداه، تمامی آن فضائل، صفات وامتیازات را برشماریم  تا بیشتر برادران وخواهران این ملّت غیّور به این مکان مقدس، تمایل حضور داشته باشند وامیدواریم که این بنده حقیررا از دعای خیرشان فراموش نفرمایند.

اهل مسجد مهمان خدا هستند.

کسانی که نمازهای یومیه خود را درمسجد بخوانند براساس روایات، مهمان خدا هستند وبرخداوند لازم است که مهمان خود را اکرام کند.

امام صادق علیه السلام دراین مورد می فرماید :

« ثلاثة نفر من خالصة الله عزوجل یوم القیامة... ورجل دخل المسجد فصلی وعقب انتظاراً للصواة الاخری فهو ضیف الله وحقّ علی الله ان یکرم ضیفه...[4]

سه نفرهستند که روز قیامت مخصوص ومتعلق به خداوند هستند...یکی از آن اشخاص مردی است که واردمسجد شود ونماز بخواند ومنتظرشود تانماز دیگری را به جماعت بخواند،پس آن شخص مهمان خداست وبرخداوند حق است که مهمانش را اکرام کند.

 

 اهل مسجد مانع نزول عذاب الهی هستند

برطبق روایات،هنگامی که اهل سرزمین راه گناه وتباهی را در پیش بگیرند ولی درمیان آنها اشخاصی باشند که اهل مسجد ومناجات باخدایند، خداوند به خاطر آن عدّه عذاب را نازل نمی کند.

رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله می فرمایند :

« انّ الله تبارک وتعالی اذا رأی اهل قریة قد اسرفوا فی المعاصی وفیها ثلاثة نفر من المؤمنین ناداهم جل جلاله وتقدست اسماؤه یا اهل معصیتی لولا من فیکم من المؤمنین المتحابین بجلالی العامرین بصلاتهم ارضی ومساجدی والمستغفرین بالاسحار خوفا منّی لانزلت  بکم عذابی ثم لا ابالی » [5]

هنگامی که خداوند تبارک وتعالی ببیند که اهل سرزمینی در گناه ومعصیت اسراف کرده ودر گناه وتباهی غرق شده اند ودرمیان آنان سه نفر از مؤمنین باشد، خداوند تعالی ندا می دهد که ای گناه کاران! اگر درمیان شما مؤمنانی نبودند که دوستدار عظمت من هستند وبه وسیله نمازشان زمین ومساجد مرا آباد کردند ودر سحرها استغفار می کنند از ترس من، عذاب خودم رابرشمافرو می فرستادم وتوجهی نمی کردم.

 

 اهل مسجد هم نشین ملائکه هستند

کسانی که بیشتر نمازهای یومیه را درمسجد به جا می آورند هم نشین ملائکه وفرشتگان الهی هستند وهنگامی که به جهت مشکلاتی، در مسجد حضور نداشته باشند فرشتگان از آن ها پرس وجو می کنند وهنگامی که بیمار شوند ونتوانند به مسجد بیایند، ملائکه به عیادت آنها می روند.

رسول اعظم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند :

« انّ للمساجد اوتاداً الملائکه جلساؤهم اذا غابوا افتقدوهم وان مرضوا عادوهم وان کانوا فی حاجة اعانوهم » [6]

به راستی که برای مساجد اشخاص مهم وسرشناسی هستند که ملائکه وفرشتگان هم نشین آنان هستند وهنگامی که درمسجد حضور نداشته باشند از آنان پرس وجو می کنند واگر مریض شوند به عیادتشان می روند واگرمشکل وحاجتی داشته باشند،کمکشان می کنند.

              

اهل مسجد آباد کنندگان آن هستند  

خداوند در قرآن می فرماید :

« انّما یعمر مساجد الله من آمن بالله والیوم الآخر » [7]

فقط کسانی که به خداو روز قیامت ایمان دارند مساجد را آباد می کنند.

درحدیث قدسی است که خدا، کسانی را آباد کنندگان مساجد می شمارد که درآن حضور پیدا می کنند ونمازهای یومیه وادعیه مأثوره را در آن مکان مقدس به جماعت به جامی آورند.

رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله از قول خداوند تبارک وتعالی می فرماید : « بیوتی فی الارض المساجد وانّ زوّاری فیها عمّارها فطوبی لعبد تطهّر فی بیته وزارنی فی  بیتی فحقّ علی المزور ان یکرم زائره» [8]

خانه های من درزمین، مساجد است وزائران من درمساجد آبادکنندگان آن هستند پس خوشا به حال بنده ای که درخانه اش مطهّر شود ( وضوبگیرد) وسپس مرادر خانه ام زیارت کند، پس حق است برمزور (خداوند ) که زائرش را اکرام کند.

شاید برای کسی این سؤال مطرح شود که مساجد چگونه آباد می شود وچگونه وباچه آدابی باید درمسجد حضور داشت، پاسخ این سؤال در روایتی که از رسول اعظم (صلی الله علیه و آله وسلم) نقل شده است به خوبی مشخص وروشن است،آن حضرت درپاسخ به ابوذر که از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) سؤال کرد مساجد الهی چگونه آباد می شوند؟ می فرماید : « لاترفع فیها الاصوات ولایخاض فیها بالباطل ولایشتری فیها ولایباع واترک اللغو مادمت فیهافان لم تفعل فلا تلومنّ یوم القیامه الانفسک » [9]

درمسجد صدا را نباید بلندکرد وبه کارهای باطل وبیهوده نباید پرداخت ودر  آن خریدوفروش صورت نمی گیرد وکارلغو رهامی شود تازمانی که انسان درمسجد می باشد، پس اگر کسی این کارهارا در آن مکان مقدس انجام داد روز قیامت کسی راجز خودش ملامت نکند.

 

اهل مسجد ازبهشتیان هستند

کسانی که هنگام اذان از تمام کارهای دنیوی دست بکشند وبه مسجد بروند، برطبق بیان معصومین علیهم السلام، مؤمنانی از اهل بهشت می باشند که دعوت الهی رالبیک گفته اندوبرای نماز اول وقت درمسجد شتافته اند.

رسول گرامی صلی الله علیه وآله می فرمایند :

« اجابة المؤذن رحمی وثوابه الجنه ومن لم یجب خاصته یوم القیامة،فطوبی لمن اجاب داعی الله ومشی الی المسجد ولا یجیبه ولایمشی الی المسجد الا مؤمن من اهل الجنة »[10]

اجابت کردن مؤذن ورفتن به مسجد ونماز اول وقت به جا آوردن،رحمت است وثواب این کار، بهشت است وکسی که دعوت مؤذن را اجابت نکند روز قیامت دشمن او خواهد بود پس خوشا به حال کسی که دعوت  دعوت کننده به سوی خدارا اجابت کند وبه  طرف مسجد حر کت کند، وکسی دعوت مؤذن را اجابت نمیکند وبه سوی مسجد نمی رود،مگر مؤمنی که از اهل بهشت است.

 

اهل مسجد از پرچم داران اهل بهشت هستند

کسانی که دراوقات سحر به طرف مسجد حرکت می کنند برای این که نماز صبح را اول وقت درمسجد به جا آورند، در روز قیامت به همه اهل محشر معرفی می شوند، در ورود به بهشت از همه سبقت می گیرند، همان گونه که رسول اعظم صلی الله علیه وآله می فرمایند : « طوبی لاصحاب الالویّة یوم القیامة یحملونها فیسبقون الناس الی الجنه الا وهم السابقون الی المساجد بالاسحار وغیرها » [11]خوشابحال صاحبان پرچم درروزقیامت درحالیکه پرچم به دست دارند در ورود به بهشت ازهمه سبقت می گیرند آگاه باشید آنان کسانی هستند که درسحرها وغیر ان برای به جا آوردن نماز به مسجد می رفتند.

 

   اهل مسجد انیس خدا هستند

در روایتی که از رسول خدا صلی الله علیه وآله نقل شده است،تصریح شده کسی که با مسجدی الفت بگیرد وسعی کند تمام نمازهای یومیه خود را در آن به جا آورد،خداوندهم با او الفت می گیرد وانیس او می شود.

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلم) : من الّف مسجداً الّفه الله [12]

رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرماید : کسی که بامسجدی الفت بگیرد خداوند هم بااو الفت می گیرد وانیس او می شود.

       

 اهل مسجد در روزقیامت زیر سایه الهی هستند

برطبق روایات هفت گروه در روز قیامت مورد توجه ولطف خداوند متعال قرار می گیرند از جمله این گروه ها، شخصی است که وقتی از مسجد خارج می شود، قلب وفکر او به یاد مسجد است تازمانی که دوباره به مسجد بازگردد.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) در این باره می فرمایند :

«سبعة یظلّهم الله عزّوجلّ فی ظلّة یوم لاظلّ الاّ ظلّه... ورجل قلبه متعلق بالمسجد اذا خرج منه حتّی یعود الیه »[13]

هفت نفر وگروه هستندکه در روز قیامت زیر سایه عرش الهی ومورد توجه خاصّ حق تعالی هستند... ( از جمله این اشخاص مردی است که وقتی از مسجد خارج می شود، دلش همیشه بامسجد است تازمانی که مجدداً به مسجد باز گردد.

اهل مسجد محبوبترین بندگان خداهستند

براساس روایات زیادی، محبوبترین، بهترین وبافضیلت ترین بندگان نزد خداوند تبارک وتعالی کسانی هستند که از همه زودتر وارد مسجد می شوند واز همه دیرتر از آن خارج می گردند.

رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله دراین باره می فرمایند:

« خیر البقاع المساجد واحبّهم الی الله عزوجل اوّ لهم دخولاً وآخر هم خروجاً منها » [14]

بهترین مکانها، مساجدمی باشند ومحبوبترین بندگان نزد خداوند، کسانی می باشندکه اولین نفر وارد آن می شوند وآخرین نفر از آن خارج می شوند.

رسول خدا صلی الله علیه وآله در روایت دیگری می فرمایند :

« خیر الناس اوّلهم دخولاً فی المسجد وآخرهم خروجاً »[15]

بهترین مردم کسانی هستند که اولین نفر وارد مسجد می شوند وآخرین نفر از آن خارج می گردند.

 

 اهل مسجد از برگزیدگان جامعه هستند

کسانی که بامسجد الفت گرفته اند ودائماً نمازهای یومیه خود را درآن می خوانند،از برگزیدگان جامعه، وقوم وقبیله خودهستند همان گونه که امام صادق علیه السلام به فضل یکی از یاران باوفای خود، این طور می فرمایند :

« یا فضل لایأتی المسجد من کل قبیلة الاّ وافدها ومن کلّ اهل بیت الاّ نجیبها، یافضل لایرجع صاحب المسجد بأقلّ من احدی ثلاث خصال : امّا دعاء یدعوبه یدخله الله به الجنة واما دعاء یدعو به فیصرف الله به عنه بلاءالدنیا وامّا اخ یستفیده فی الله » [16]

ای فضل : کسی از میان قبیله گروهی به مسجد نمی آید، مگر این که آن شخص از بزرگان ونماینده آن گروه است وازبیان خانواده ایی، کسی به مسجد نمی آید، مگر این که آن شخص از برگزیده آن خانواده است. ای فضل : کسی که به مسجد می آید حداقل یکی ازسه خصلت نصیب او می شود؛ یا دعایی می کند که خداوند به واسطه، آن اورا وارد بهشت می کند ویا دعایی می کند که خداوند به واسطه آن، یکی از بلاهای دنیا را از او دور می سازد ویابرادر دینی به دست می آورد که در راه خدا به او کمک کند.

      

اهل مسجد از آفات وبیماری هادر امان هستند

هنگامی که به جهت کثرت گناه وتباهی، بلاها وبیماری ها وآفات برزمین نازل شوند اهل مسجد در امان هستند واز آن بیماری ها وبلاها جان سالم به درمی برند.

رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) دراین مورد می فرمایند :

« اذا نزلت العاهات والآفات عوفی اهل المساجد » [17]

هنگامی که بلاها وآفات وبیماری ها برزمین نازل شوند اهل مساجد در امان می مانند.

 

 اهل مسجد آرامش روحی وآسایش خاصی دارند

خداوند تبارک وتعالی آرامش روحی وآسایش روانی وعبور از معرکه هولناک پل صراط رابرای اهل مسجد ضمانت کرده است همان گونه که رسول اعظم صلی الله علیه وآله می فرمایند:« المساجد بیوت المتقین ومن کانت المساجد بیته ضمن الله له بالرّوح والرّاحة والجواز علی الصراط وقیل للنبی (صلی الله علیه و آله وسلم) ائذن لنا فی الترهّب قال ترهّب امّتی الجلوس فی المساجد» [18]

مساجدخانه های متقین وپرهیزکاران است وکسی که مسجد خانه اش باشد خداوند آسایش، آرامش وعبور از پل صراط رابرای اوضمانت کرده است. به پیامبر گفته شد به مااجازه می دهی راهب شویم ؟ پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود: رهبانیت امت من نشستن در مساجد است.

 

  مردگان به اهل مسجد غبطه می خورند

 در برخی از روایات تصریح شده است که مردگان به اهل مسجد، غبطه می خورند که نمی توانند مثل آنان اعمال عبادیشان را انجام دهند.

رسول خدا صلی الله علیه وآله دراین باره فرموده اند:

« مامن لیلة الاّ وملک الموت ینادی یا اهل القبور المن تغبطون الیوم وقد عاینتم هول المطلع فیقول الموتی انّما نغبط المؤمنون فی مساجدهم لانهم یصلّون ولا نصلّی ویؤتون الزکاه ولانزکّی ویصومون شهر رمضان ولانصوم ویتصّدقون بما فضّل عن عیالهم ونحن لانتصدق » [19]

هیچ شبی نیست مگر آن که ملک الموت نداسرمی دهد که ای اهل قبور : امروز به چه کسانی غبطه خوردید در حالی که شما شدت قبض روح را دیده اید ؟ مردگان می گویند : به مؤمنانی که اهل مسجدندغبطه خوردیم برای این که آنان نماز می خوانند ومانماز نمی خوانیم وزکات می دهند ومازکات نمی دهیم وماه رمضان را روزه می گیرند وماروزه نمی گیریم واموالی را که زیادتر از مخارجشان است صدقه می دهند وما صدقه نمی دهیم ( چون قدرت انجام این کارها واعمال نیک را نداریم )

 

 خداوند کارگشا وپشتیبان اهل مسجد است

مؤمنانی که مسجدی هستند ونمازهای یومیه شان رادر مسجد به جای می آورند، خداوند حوائج آنان رابرطرف می کند واوست که پشتیبان آنهاست.

رسول خدا صلی الله علیه وآله می فرماید :

« من احبّ القرآن فلیُحبّ المساجد فانّها افنیۀ الله وابنیته....میمونة میمون اهلها،مزیّنة مزیّنٌ اهلها محفوظة محفوظٌ اهلها هم فی صلاتهم والله فی حوائجهم هم فی مساجدهم والله من ورائهم »[20]

کسی که قرآن را دوست داشته باشد، باید مساجد راهم دوست بدارد چراکه مساجد خانه های خدا هستند... اهل مسجد مبارک، آراسته ومحفوظ هستند، آنان در حال نمازشان هستند وخدا در پی برطرف کردن حاجاتشان، آنان درمساجد هستند وخدا پشتیبان آنهاست.

 

    گناهان اهل مسجد آمرزیده می شود

مؤمنان مسجدی، هنگامی که سهواًو جهلاً گناهی را مرتکب شوند به صرف انکار قلبی وپشیمانی وتوبه،گناهشان بخشیده شده و به جای آن،نیکی ها وحسنات قرار می گیرد. اهل مسجد تازمانی که درمسجد هستند،به ازای هر نفسی که می کشند درجه ای به درجات بهشتیان افزوده می شود وده گناه صغیره از آنها آمرزیده می شود.

رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله دریک حدیث تصریح می فرماید که اجابت کردن دعوت مؤذن ورفتن به مسجد ونماز اوّل وقت خواندن، کفاره گناهان قرار می گیرد واز پرونده، اعمال زشت را محو می کند.[21]

رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) درروایت دیگری در وصایایش به ابوذر می فرماید : « یا اباذر انّ الله یعطیک مادمت جالساً فی المسجد بکلّ نفس تنفّست فیه درجة فی الجنة وتُعلّی علیک الملائکۀ ویکتب لک بکلّ نفس تنفّست فیه عشرحسنات ویُمحی عنک عشر سیّئات »[22]

ای ابوذر ؛ تازمانی که درمسجد نشسته ای،خداوند به ازای هر نفسی که می کشی درجه ای از بهشت به تو اعطا می کند وملائکه برتو درود می فرستند وده گناه صغیره از پرونده اعمالت پاک می کند وبه جای آن ده حسنه نوشته می شود.

 

 خداوند از اهل مسجد راضی وخشنود است

هنگامی که مؤمنی از خانه اش به طرف مسجد حرکت می کند، خداوند تبارک وتعالی را از این عمل خود راضی وخشنود می کند همان طور که ابی هریره از رسول خدا صلی الله علیه وآله نقل می کند که آن حضرت فرمودند :

« ماتوطّن رجل مسلمٌ المساجد للصلاة والذکر الاّ تبسس الله من حین یخرج من بیته »[23]

مرد مسلمانی درمسجد برای نماز وذکر خداوندتعالی بیتوته نمی کند مگر آن  که خداوند را از زمانی که از خانه اش حرکت کرده، خشنود وراضی می کند.

 

         اهل مسجد با ایمان هستند

درروایتی که از رسول اعظم صلی الله علیه وآله نقل شده، آن حضرت می فرماید : هنگامی که شخصی را مشاهده کردید مسجدی شده وغالب نمازهای یومیه خود را در آن جا، به جا می آورد گواهی دهید که او شخص مؤمنی است.

« اذا رأیتم الرجل یعتاد المساجد فاشهدوا له بالایمان لانّ الله یقول انما یعمر مساجد الله من أمن بالله » [24]

هنگامی که مردی را دیدید که به مسجد عادت کرده گواهی دهید که اوشخص با ایمانی است چرا که خداوند تبارک وتعالی می فرماید فقط مؤمنان به خدا مساجد راآباد می کنند.

      اهل مسجد عادل هستند

 براساس روایات فراوانی،ائمه معصومین علهیم السلام کسانی را که درجماعت مسلمین شرکت می کنند عادل دانسته اند وکسانی را که در جماعت مسلمین شرکت نمی کنند عدالتشان راساقط کرده اند وغیبت شان را جایز می دانند.

رسول خدا صلی الله علیه وآله می فرمایند :

« لاغیبة الالمن صلی فی بیته ورغب عن جماعتنا ومن رغب عن جماعة المسلمین وجب علی المسلمین غیبته وسقطت عدالته و وجب هجرانه واذا دفع الی امام المسلمین انذره وحذّره فان حضر جماعة المسلمین والاّ احرق علیه بیته ومن لزم جماعتهم حرمت علیهم غیبته وثبتت عدالته بینهم » [25]

غیبت جایز نیست مگر برای کسی که درخانه اش نماز می خواند واز جماعت مسلمین دوری می کند وکسی که از جماعت مسلمین دوری کند، غیبتش برمسلمین واجب است وعدالتش ساقط می شود وواجب است که از او دوری کنند و هنگامی که او را نزد امام بردند،امام اورا از این کار انذار می کند وبه ترک دستور می دهد، پس اگر درجماعت شرکت کرد که هیچ والا خانه اش را می سوزانندو کسی که درجماعت مسلمین شرکت می کند غیبتش حرام است وعدالتش ثابت می شود.

 

 اهل مسجد پاک ومطهّر هستند

 خداوند تبارک وتعالی درقرآن کریم می فرماید:

« لمسجداُسس علی التقوی من اوّل یوم احقّ ان تقوم فیه، فیه رجال یحبّون ان یتطهّروا والله یحبّ المطّهّرین » [26]

آن مسجدی که از روز نخست برپایه ی تقوی بناشده شایسته تر است که در آن به عبادت بایستی، در مسجدمردانی هستندکه دوست می دارند پاکیزه باشند وخداوند پاکیزه گان را دوست می دارد.

از آیه ی شریفه فوق استفاده می شود افرادی که اهل مسجد هستند علاوه برایمان به خدا ومعاد، لازم است که از  گناهان واعمال ناشایست پاک باشند وبه راستی وصدق ودرستی در رفتار وکردار، متعهد ومعروف بوده ودائما دوستدار تطهیر جان وروح خود از گناهان وآلودگی ها باشند. بنا براین اگر افرادی، بیشتر اعمال عبادی خود را درمسجد انجام می دهند ولی در بیرون از مسجد شئونات اسلامی ودینی را رعایت نمی کنند از اهل مسجد به معنای حقیقی و واقعی آن نخواهند بود وفضائل وصفات اهل مسجد را نخواهند داشت.[27]

 

اهل مسجد اهل الله هستند

مؤمنانی که اهل مسجد هستند در روایت به اهل الله معروف ومشهورند همان طور که رسول خدا صلی الله علیه وآله می فرمایند :

« انّ عمّار بیوت الله هم اهل الله عزوجل » [28]

به راستی که آباد کنندگان وشرکت کنندگان درخانه های خدا ( مساجد ) همانها هستند که به اهل الله معروفند.

امیر مؤمنان (علیه السلام) نیز در روایتی به همین مضمون می فرماید : «الزم المساجد عمارها هم اهل الله وخاصته قرّاء کتابه العاملون به » [29]

درمساجد شرکت کنید که نماز گزاران درمساجد، اهل الله هستند وخواص در گاه الهی، قرائت کنند گان کتاب خدا ( قرآن ) وعاملان به آن هستند.

 

  اهل مسجد از جوانمردان هستند

ازدیگر صفات اهل مسجد جوانمرد بودن آنان است. درمنابع اسلامی شش نشانه برای جوانمردی ذکر شده است که یکی از آنان شرکت کردن ونماز گزاردن در مساجد الهی است، مسجدیها باحضور همیشگی درمساجد از مصادیق مسلّم این روایت هستند.

رسول خدا صلی الله علیه وآله می فرمایند:

« ستة من المروة... فتلاوة کتاب الله عزوجل وعمّارة مساجد الله » [30]

شش چیز است که از مردانگی وجوانمردی است یکی از آنها تلاوت قرآن کریم است ویکی دیگر شرکت کردن درنماز جماعت مسلمین در مساجد الهی است.

 

خاتمه :

خداوند راشاکریم که توفیق داد تاتوانستیم فضائل وصفات اهل مسجد را جمع آوری نموده، تا راهنمایی برای خود وسایر مؤمنین نماز گزار باشد تاهمه ما باحضور پرشور خود مساجد الهی را آباد سازیم وخدای ناکرده هیچ گاه مساجد رابی رونق قرار ندهیم که اگر مسجد از مساجد سرزمین پهناور ما بی رونق یا کم رونق باشد خداوند اهل آن سرزمین را از رحمت ومغفرت خود دور می کند.

هم چنین امیدواریم که این مختصر روایات غنی اهل بیت عصمت وطهارت علیهم السلام منبع خوب وغنی برای مبلغین وطلاب گرامی باشد تا با بیان این روایات مردم را بیشتر به معارف غنی اسلام آگاه سازند واین حقیر فقیررا از دعای خیرشان فراموش نفرمایند.

 

                                                 والسلام علیکم ورحمه الله

                                                       ومن الله التوفیق      

                                                                

 

                فهرست منابع ومأخذ

                           قرآن کریم

  1. مستدرک الوسائل ومستنبط المسائل، حاج میرزا حسین نوری طبرسی، آل البیت، 1408ق
  2. وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریفه،شیخ حر عاملی مؤسسه آل البیت قم 1409ق
  3. بحار الانوار الجامعه لدرر الاخبار الائمة الاطهار،محمد باقر مجلسی، مؤسسه الوفاء بیروت 1404ق
  4. مصادقة الاخوان،ابن جعفر محمدبن علی بابویه قمی معروف به شیخ صدوق، کرمانی، 1402ق
  5. تحف العقول عن آل الرسول علیهم السلام، حسن بن شعبه حرانی،جامعه مدرسین 1404ق
  6. المحاسن ابوجعفر احمد محمد برقی، دار الکتب اسلامیه 1371ق
  7. امالی صدوق، ابن جعفر محمد بن علی بابویه قمی معروف به شیخ صدوق، اسلامیه 1362ش
  8. علل الشرائع محمد بن علی بابویه معروف به شیخ صدوق، مکتبه الراوری
  9. عوالی اللآلی العزیزیه فی الاحادیث الدینیه محمد بن علی، معروف ابن ابی جمهور احسائی، سید الشهدا قم.
  10. من لایحضره الفقیه،محمد بن علی بابویه قمی معروف به شیخ صدوق، جامعه مدرسین 1313ق
  11. کنز العمال فی سنن الاقوال والافعال،علاء الدین علی المتقی الهندی، بیروت
  12. اعلام الدین فی صفات المؤمنین حسن بن ابی الحسن دیلمی،آل البیت، 1408ق
  13. مجموعه ورّام ( تنبیه الخواطر ونزهة النواظر ) ورام بن ابی فراس، مکتبه الفقیه، 1376هـ
  14. مکارم الاخلاق، حسن بن فضل طبرسی، انتشارات رضی، 1412ق
  15.  جامع الاخبار، تاج الدین محمد بن محمد بن حیدر شعیری، رضی، 1363 ش
  16.  أمالی طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن معروف شیخ الطائفه طوسی، دار الثقافه، 1414 ق
  17.  الخصال، محمد بن حسین بابویه قمی معروف به شیخ صدوق، جامعه مدرسین، 1403 ق
  18.  معدن الجواهر و ریاضة الخواطر، محمد بن علی الکراجکی، مرتضویه تهران، 1394 هـ
  19.  معانی الاخبار ابو جعفر محمد بن علی بابویه قمی معروف به شیخ صدوق، جامعه مدرسین 1361 ش
  20.  الکافی، محمد بن یعقوب کلینی رازی، دار الکتب الاسلامیه 1365 ش
  21.  بشارة المصطفی الشیعه المرتضی، عماد الدین محمد بن ابی القاسم طبرسی، حیدریه نجف 1383 ق
  22.  الجعفریات ( الاشعثیات ) محمد بن محمد بن اشعث نینوی الحدیثه تهران
  23.  ارشاد القلوب الی الصواب حسن بن ابی الحسن دیلمی، شریف رضی، 1412 هـ
  24.  عیون اخبار الرضا، محمد بن علی بابویه قمی معروف به شیخ صدوق، جهان 1378 هـ
  25.  فرهنگ مسجد، دفتر مطالعات و پژوهش های مرکز رسیدگی به امور مساجد، ثقلین، 1385 ش
  26.  اعلام الساجد باحکام المساجد، محمد بن عبد الله الزرکشی، قاهره، 1420 هـ
  27.  نقش مسجد در جامعه اسلامی، غلام حسن محرمی یمین، 1379 ش
  28.  ترجمه المنجد، احمد سیاح، اسلام، 1380 ش
  29.  فرهنگ فارسی عمید، حسن عمید، امیر کبیر تهران، 1381 ش

           

پی نوشت ها:


[1] فرهنگ فارسی عمید، ج 1،ص 269، ترجمه المنجد ج 1 ص 73.

[2] المسجد لغه فهو مفعل بالکسر اسم مکان السجود وقال فی الصحاح : المسجد بالفتح جبهه الرجل حیث یصیبه  السجود شرعه فکل موضع من الارض لقوله صلی  الله علیه وآله : جعلت لی الارض مسجدا وهذا من خصائص هذه الامه وقد کان عیسی علیه الصلاه والسلام یسیح فی الارض ( یسیر فیها للعباده ) ویصلی حیث ادرکته الصلاه فکانه  قال : جعلت لی الارض مسجدا وطهورا وجعلت لغیری مسجدا ولم تجعل له طهورا ثم ان العرف خصص المسجد بالمکان المهیّا للصلوات الخمس حتی یخرج المصلی المجتمع فیه للاعیاد ونحوها...( ر.ک : اعلام الساجد باحکام المساجد، ص 26 ص 28 )

[3] ر.ک : نقش مسجد در جامعه اسلامی فص 11و12

[4] وسائل الشیعه ج 4ص 116، مستدرک الوسائل ج 5 ص 30، بحارالانوار ج 82 ص 323،مصادقه الاخوان ص 56 ر.ک: تحف العقول ص6 المحاسن ج 1 ص 48، وسائل الشیعه ج 6 ص 430

[5] امالی صدوق ص 199 مجلسی 36، وسائل الشیعه ج 16 ص 92، مستدرک الوسائل ج 3 ص 366 بحار الانوار ج 70 ص 381 و ج 71ص390 و ج 80 ص 383 و ج 84 ص 137 وج 84 ص 150 علل الشرایع ج 1 ص 246 وج 2ص 522

[6] مستدرک الوسائل ج3 ص 358،بحار الانوار ج 80 ص 373

[7] توبه : 18

[8] عوالی اللالی ج 2 ص 31 ر. ک: من لایحضر الفقیه ج 1 ص 239، کنز العمال ج 7ص 651

[9] وسائل الشیعه ج 5 ص 233، بحار الانوار ج 74 ص 86 وج 80 ص 369، اعلام الدین ص 198،مجموعا ورام ج 2 ص 61 مکارم الاخلاق ص 467

[10] جامع الاخبار ص 68، مستدرک الوسائل ج 4 ص 55، بحار الانوار ج 81 ص 154،ر.ک: اعلام الدین ص 198، مکارم الاخلاق ص 467،مجموعه ورام ج 2 ص 61 وسائل الشیعه ج 5 ص 233 مستدرک الوسائل ج 3 ص 365 بحار الانوار ج 74 ص 68 وج 80 ص 369

[11] امالی طوسی ص 529، اعلام الدین ص 192 مجموعه ورّام ج2 ص 53، مکارم الاخلاق ص 461، مستدرک الوسائل ج 3 ص 433، بحار الانوار ج 74 ص 80 ج 80 ص 369

[12] عوالی اللالی ج 2 ص 32 ر. ک: کنز العمال ج 7 ص 649

[13] الخصال ج 2 ص 343، معدن الجواهری ص 58، عوالی اللالی ج 1 ص 367 وج 2 ص71 وسائل الشیعه ج 5 ص 199،بحار الانوار ج 26 ص 261 وج 66 ص 377

[14] من لایحضر الفقیه ج3 ص 199 وج 1ص 240،وسائل الشیعه ج 5ص 293 وج 17 ص 468،مستدرک الوسائل ج 3 ص 133 بحار الانوار ج 81 ص11 معانی الاخبار ص 168 ر. ک:  الکافی ج 3 ص 489 امالی طوسی ص 145 وسائل الشیعه ج 17 ص 469

[15] مستدرک الوسائل ج3ص362 ؛ ر،ک : کنز العمال ج 7 ص 652

[16] وسائل الشیعه ج 5 ص 193، امالی طوسی ص 46، بشاره المصطفی ص 72، بحار الانوار ج 75 ص 195 وج 81 ص 3

 

[17] الجعفریات ص 39، مستدرک الوسائل ج 3 ص 356

[18] مستدرک الوسائل ج 3 ص 362

[19] ارشاد القلوب ج 1 ص 53 ر.ک: مستدرک الوسائل ج 3ص 362

[20] مستدرک الوسائل ج 3 ص 355

[21] مستدرک الوسائل ج 3 ص 365، بحار الانوار ج 81 ص 154

[22] اعلام الدین ص 198،مجموعا ورّام ج 2 ص 61 مکارم الاخلاق ص 467، وسائل الشیعه ج 4 ص 117 بحار الانوار ج 74 ص 86 وج 80 ص 369

[23] کنز العمال ج7 ص 649، ( متقی هندی در ذیل روایت می گوید : اخرجه ابن ماجه کتاب المساجد باب لزوم المساجد وانتظار الصلاه  رقم (800) وقال فی الزوائد : اسناده صحیح ورجاله ثقات )

[24] عوالی اللالی ج 2 ص 32، مستدرک الوسائل ج 3 ص 362، کنز العمال ج 7 ص 651 ( آیه درسوره توبه 11 می باشد )

[25] وسائل الشیعه ج 27، ص 392، ر.ک : وسائل الشیعه ج 27 ص 391، علل الشرائع ج 2 ص 325 بحار الانوار ج 85 ص 11 وسائل الشیعه ج 8 ص 293

[26] توبه : 108

[27] ر.ک : فرهنگ مسجد ص 74

[28] کنز العمال ج7 ص 651

[29] ارشاد القلوب ج 1ص 78

[30] عیون اخبار الرضا ج 2 ص 27، وسائل الشیعه ج 11ص436، مستدرک الوسائل ج 8ص 224، بحار الانوار ج 71 ص 275، الخصال ج 1ص 324